حرکات ناخواسته ناشی از دیسکینزی دیررس که معمولاً چند ماه یا حتی سالها پس از شروع مصرف دارو ظاهر میشوند، میتوانند بر کیفیت زندگی فرد به شدت تأثیر بگذارند.
به گزارش خط سلامت علت دقیق دیسکینزی دیررس هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تصور میشود که تغییرات در سیستم دوپامین مغز، ناشی از مصرف طولانیمدت داروهای ضد روان پریشی، نقش مهمی در ایجاد این اختلال داشته باشد.
علل دیسکینزی دیررس
علت دقیق دیسکینزی دیررس هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تصور میشود که تغییرات در گیرندههای دوپامین در مغز، ناشی از مصرف داروهای خاص( خصوصا داروهای ضد روانپریشی که سطح انتقال دهنده دوپامین را کاهش می دهند)، نقش مهمی در ایجاد این اختلال داشته باشند.
عوامل خطر بروز دیسکینزی دیررس
سن: افراد مسن بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیسکینزی دیررس هستند.
جنسیت: زنان مسن بیشتر از مردان جوان به دیسکینزی دیررس مبتلا میشوند.
مدت زمان مصرف دارو: هرچه مدت زمان مصرف داروهای ضد روان پریشی طولانیتر باشد، خطر ابتلا به دیسکینزی دیررس بیشتر میشود.
دوز دارو: دوز بالای داروهای ضد روان پریشی نیز میتواند خطر را افزایش دهد.
سیگار کشیدن: سیگار کشیدن نیز به عنوان یک عامل خطر شناخته شده است.
علائم دیسکینزی دیررس
علائم دیسکینزی دیررس بسیار متنوع هستند و میتوانند شامل موارد زیر باشند:
حرکات غیرارادی صورت: مانند بیرون زدگی زبان، حرکات لب، چشمک زدن سریع و غیره.
حرکات غیرارادی اندامها: مانند تکان دادن دستها، پاها و تنه.
دیستونی: وضعیتهای غیر طبیعی و پایدار در عضلات، مانند گردن کج یا اسپاسم عضلات.
آکاتیزیا: احساس بیقراری شدید و نیاز به حرکت مداوم.
تشخیص دیسکینزی دیررس
تشخیص دیسکینزی دیررس بر اساس معاینه بالینی و بررسی تاریخچه پزشکی بیمار انجام میشود. پزشک برای تشخیص دقیقتر ممکن است آزمایشهای دیگری را نیز درخواست کند.
درمان دیسکینزی دیررس
درمان دیسکینزی دیررس میتواند چالشبرانگیز باشد و اغلب شامل موارد زیر است:
کاهش دوز یا قطع دارو: در برخی موارد، کاهش دوز یا قطع تدریجی داروهای ضد روان پریشی میتواند به بهبود علائم کمک کند.
تغییر دارو: پزشک ممکن است داروی ضد روان پریشی را با داروی دیگری جایگزین کند.
بنزودیازپینها: این داروها میتوانند برای کاهش اسپاسم عضلانی مفید باشند.
تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس میتواند برای درمان برخی از علائم دیستونی موثر باشد.
پیشگیری از دیسکینزی دیررس
بهترین راه برای پیشگیری از دیسکینزی دیررس، استفاده کوتاهمدت از داروهای ضد روان پریشی و ارزیابی منظم نیاز به ادامه درمان است.
عوارض جانبی داروهای مورد استفاده برای درمان دیسکینزی دیررس
داروهای مورد استفاده برای درمان دیسکینزی دیررس، مانند تترابنازین و دوترابنازین، گرچه میتوانند در کاهش علائم موثر باشند، اما خودشان نیز عوارض جانبی دارند. برخی از این عوارض جانبی عبارتند از:
خوابآلودگی و خستگی: یکی از شایعترین عوارض جانبی این داروها است.
افسردگی: برخی افراد ممکن است پس از مصرف این داروها احساس افسردگی کنند.
سرگیجه و سبکی سر: این عوارض جانبی معمولاً در ابتدای درمان بیشتر دیده میشوند.
مشکلات گوارشی: مانند تهوع، استفراغ و یبوست.
کاهش فشار خون: به ویژه هنگام تغییر وضعیت ناگهانی از حالت نشسته یا دراز کشیده به ایستاده.
مهم است بدانید که اینها تنها برخی از عوارض جانبی ممکن هستند و شدت آنها در افراد مختلف متفاوت است. پزشک شما میتواند در مورد مزایا و خطرات هر دارو با شما صحبت کند و بهترین گزینه درمانی را برای شما انتخاب کند.
تفاوت بین دیسکینزی دیررس و سایر اختلالات حرکتی
دیسکینزی دیررس اغلب با سایر اختلالات حرکتی مانند پارکینسون، دیستونی و تیک عصبی اشتباه گرفته میشود. اما تفاوتهای مهمی بین این اختلالات وجود دارد:
دیسکینزی دیررس معمولاً ناشی از مصرف طولانیمدت داروهای ضد روان پریشی است، در حالی که سایر اختلالات حرکتی ممکن است دلایل دیگری داشته باشند.
هر یک از این اختلالات علائم خاص خود را دارد. برای مثال، دیسکینزی دیررس با حرکات غیرارادی تکراری مشخص میشود، در حالی که پارکینسون با لرزش، کندی حرکت و سفتی عضلات همراه است.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است