بی نظمی عاطفی که به نوسانات شدید خلق و خو و مشکلات تنظیم احساسات اشاره دارد، میتواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و روابط اجتماعی، شغلی و خانوادگی او را به هم بریزد. بینظمی عاطفی میتواند نتیجه عواملی چون آسیبهای روحی دوران کودکی، اختلالات مغزی یا شرایط روانی باشد.
به گزارش خط سلامت برای درک بهتر علل، علائم و روشهای درمان این اختلال، مطالعه بیشتر را ادامه دهید.
بی نظمی عاطفی چیست؟
بی نظمی عاطفی اصطلاحی است که برای توصیف واکنشهای عاطفی استفاده میشود که به خوبی تنظیم نشدهاند و از محدودههای پذیرفته شده واکنشهای عاطفی معمول خارج میشوند. این اختلال ممکن است به نوسانات شدید خلق و خو، نوسانات عاطفی یا ناپایداری خلقی نیز اشاره داشته باشد.
زمانی که فردی دچار اختلال در تنظیم عاطفی میشود، ممکن است طغیانهایی از خشم، اضطراب، افسردگی، افکار خودکشی، آسیب رساندن به خود، سوء مصرف مواد و سایر رفتارهای آسیب زننده به خود داشته باشد. با گذشت زمان، این اختلال میتواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده و بر روابط اجتماعی، تعاملات در محل کار یا مدرسه و روابط خانوادگی او تأثیر بگذارد.
علائم اختلالات عاطفی
علائم بی نظمی عاطفی شامل موارد زیر میباشند:
افسردگی شدید
اضطراب
سطوح بالای شرم و عصبانیت
خودآزاری
مصرف بیش از حد مواد
رفتارهای جنسی پرخطر
کمالگرایی افراطی
تعارض در روابط بین فردی
اختلالات خوردن
افکار یا تلاشهای خودکشی
علل اختلالات عاطفی
بی نظمی عاطفی میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
ترومای دوران کودکی: رویدادهای آسیبزا که در سالهای اولیه زندگی فرد رخ میدهند. این دوره بحرانیترین دوره رشد در زندگی انسان است.
بیتوجهی به کودک: عدم ارائه نیازهای اولیه کودک از جمله مراقبتهای بهداشتی، پوشاک، مسکن، نظارت کافی و سایر نیازهای جسمی و عاطفی.
آسیب مغزی تروماتیک: اختلال در عملکرد مغز ناشی از ضربه شدید به سر.
سطوح پایین مزمن بیاعتباری: زمانی که افکار و احساسات فرد طرد یا نادیده گرفته میشود.
کارشناسان معتقدند در این اختلالات، توانایی برخی انتقالدهندههای عصبی برای عملکرد بهعنوان «ترمزهای احساسی» کاهش مییابد که موجب باقی ماندن فرد در حالت «جنگ یا گریز» میشود. زمانی که این وضعیت رخ میدهد، قشر پیش پیشانی که مسئول تنظیم هیجانی است، در مواجهه با استرس شدید از کار میافتد.
اختلالات مرتبط با بی نظمی عاطفی
اختلالات زیر ممکن است با بی نظمی عاطفی مرتبط باشند:
PTSD (اختلال استرس پس از سانحه): یک اختلال روانی که پس از تجربه یا مشاهده یک رویداد آسیبزا ایجاد میشود و معمولاً با اختلالات شدید عاطفی همراه است.
اختلال شخصیت مرزی: این اختلال سلامت روان بر طرز فکر و احساس فرد درباره خود و دیگران تأثیر میگذارد و باعث مشکلاتی در روابط و مدیریت احساسات میشود.
اختلالات لوب پیشانی: آسیب به لوبهای پیشانی مغز ممکن است منجر به اختلال در نظم عاطفی، تکانشگری و مشکلاتی در تصمیمگیری و کمبود انگیزه شود.
اختلال وسواس فکری-عملی (OCD): اختلالی که باعث تکرار افکار ناخواسته و رفتارهای مکرر میشود و میتواند باعث اختلال در تنظیم عاطفی شود.
درمان اختلالات عاطفی
درمان اختلالات عاطفی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مشاوره: درمانهای شناختی-رفتاری میتواند به فرد کمک کند تا استراتژیهایی مانند ذهنآگاهی، پذیرش و تنظیم هیجانی را یاد بگیرد.
داروهای ضد افسردگی: این داروها میتوانند به تنظیم خلق و خوی فرد کمک کنند و پزشک میتواند مناسبترین دارو را برای هر فرد تجویز کند.
رژیم غذایی و ورزش: یک رژیم غذایی سالم و ورزش میتواند در کنار درمانهای روانی به سلامت جسمی و روحی فرد کمک کند.
تنظیم عاطفی: متخصصان سلامت روان میتوانند به فرد کمک کنند تا مهارتهای تنظیم عاطفی را یاد بگیرد و واکنشهای شدید را کاهش دهد.
درمان شرایط زمینهای: گاهی اوقات بی نظمی عاطفی به دلیل یک بیماری جسمی زمینهای ایجاد میشود. در این موارد پزشک میتواند کمک کند تا علت زمینهای شناسایی و درمان شود.
اگر نگران اختلالات خلقی یا بی نظمی عاطفی هستید، بهتر است در اسرع وقت به پزشک یا متخصص سلامت روان مراجعه کنید تا از راهکارهای درمانی مناسب بهرهمند شوید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است