پروپرانول (به طور کامل پروپرانولول ) یک داروی بتابلاکر است که با مسدود کردن اثرات هورمون‌هایی مانند آدرنالین بر گیرنده‌های بتا در بدن، باعث کاهش ضربان قلب و فشار خون می‌شود.
به گزارش خط سلامت این دارو به دلایل زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
فشار خون بالا: کاهش فشار خون و بار اضافی بر قلب.
اختلالات قلبی: کنترل آریتمی (ضربان قلب نامنظم) و کاهش عوارض مرتبط.
آنژین صدی: کاهش نیاز قلب به اکسیژن با کنترل ضربان قلب.
اختلالات اضطرابی: کاهش علائم اضطراب به خصوص در شرایطی مانند سخنرانی یا امتحان.
پیشگیری از میگرن: کاهش فرکانس و شدت حملات میگرنی.
مصرف پروپرانولول باید حتماً تحت نظر پزشک صورت گیرد زیرا تعیین دوز مناسب و نظارت بر عوارض جانبی (مانند خستگی، سرگیجه، سردرد و مشکلات گوارشی) از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، این دارو ممکن است برای افرادی که مشکلات تنفسی مانند آسم دارند مناسب نباشد.
تداخل غذایی
پروپرانولول به طور مستقیم با اکثر غذاها تداخل قابل‌توجهی ندارد، اما چند نکته را باید در نظر داشت:
کافئین: نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، چای و نوشابه‌های کافئین‌دار ممکن است اثرات دارو را کاهش دهند، زیرا کافئین تأثیر ضد بتابلاکر دارد.
غذاهای پرچرب: وعده‌های غذایی سنگین یا پرچرب می‌توانند زمان جذب دارو را تغییر داده و در نتیجه سطح آن در خون را تحت تأثیر قرار دهند.
برای داشتن اثر یکنواخت دارو، توصیه می‌شود دارو را به صورت منظم و در شرایط مشابه (مثلاً همیشه همراه با یا بدون غذا) مصرف کنید. در صورت نگرانی یا داشتن سوالات بیشتر، مشورت با پزشک یا داروساز بسیار مفید خواهد بود.
تداخل دارویی
پروپرانولول ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد که باعث تغییر در اثر یا عوارض جانبی داروها می‌شود. مهم‌ترین موارد عبارتند از:
داروهای کلسیم کانال بلاکر (مانند وراپامیل و دیلتیازم): مصرف همزمان می‌تواند باعث کاهش بیش از حد ضربان قلب، افت فشار خون شدید یا حتی آریتمی‌های جدی شود.
داروهای ضد فشار خون: استفاده از پروپرانولول همراه با سایر داروهای کاهش‌دهنده فشار خون (مانند ACE inhibitors یا ARBs) ممکن است اثر افت فشار خون را تشدید کند.
داروهای ضددیابت (آنتی‌دیابتیک‌ها): پروپرانولول می‌تواند علائم هیپوگلیسمی (مانند تپش قلب، لرزش) را مخفی کند، بنابراین در افراد دیابتی نیاز به دقت و نظارت ویژه وجود دارد.
داروهایی که از مسیر کبدی (به‌ویژه CYP2D6) متابولیزه می‌شوند: داروهایی مانند کیمتیدین، فلوکستین یا پاروکستین ممکن است متابولیسم پروپرانولول را تغییر داده و سطح آن را در خون تحت تأثیر قرار دهند.
NSAIDs (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی): مصرف همزمان این داروها ممکن است اثر ضد فشار خون پروپرانولول را کاهش دهد.
همیشه قبل از شروع یا قطع هر دارویی در کنار پروپرانولول، مشورت با پزشک یا داروساز ضروری است تا از بروز تداخلات ناخواسته جلوگیری شود.
سن شروع مصرف:
در برخی موارد، مانند درمان همانژیوماهای نوزادی (ضایعات خونی پوستی)، پروپرانولول ممکن است از سنین بسیار پایین (مثلاً چند هفته یا چند ماهگی) تجویز شود.
برای شرایط قلبی مانند فشار خون بالا، آریتمی یا آنژین، معمولاً در بزرگسالان تجویز می‌شود.
در کودکان، استفاده از این دارو به شرایط خاص و نظر پزشک بستگی دارد.
مدت زمان مصرف:
مدت زمان مصرف پروپرانولول بستگی به نوع بیماری و پاسخ بیمار به درمان دارد.
در برخی موارد ممکن است برای دوره‌های کوتاه (چند هفته یا چند ماه) مصرف شود، در حالی که در شرایط مزمن مانند فشار خون بالا یا اختلالات ریتم قلبی، ممکن است به صورت بلندمدت (حتی مادام العمر) نیاز به مصرف آن باشد.
پزشک با بررسی وضعیت و علائم بیمار، زمان مصرف و لزوم تجویز مداوم یا کاهش دوز را مشخص می‌کند.
به طور کلی، تعیین سن شروع و مدت زمان مصرف پروپرانولول باید توسط پزشک بر اساس شرایط فردی و با نظارت دقیق انجام شود. اگر سوال یا نگرانی خاصی دارید، مشورت با پزشک معالج بهترین راهنمایی را ارائه می‌دهد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
