نان پنجره‌ای یکی از نان‌های سنتی ایران است که در بسیاری از مناطق کشور، به ویژه در شمال ایران و شهرهای گیلان و مازندران، محبوبیت دارد. تاریخچه دقیق نان پنجره‌ای چندان مستند نیست، اما با توجه به ویژگی‌های این نان، می‌توان گفت که این نان از قدیم در فرهنگ غذایی ایرانیان وجود داشته و به مرور زمان تکامل یافته است.
به گزارش خط سلامت در گذشته، نان پنجره‌ای به عنوان یکی از نان‌های خاص و ویژه در مراسمات و جشن‌ها، به ویژه در فصل‌های سرد سال، پخته می‌شد. این نان به دلیل بافت نازک و تردی که دارد، بسیار مناسب برای استفاده در میان وعده‌ها و همراه با نوشیدنی‌های گرم مانند چای است. ویژگی خاص نان پنجره‌ای، شکل ظاهری آن است که شبیه به پنجره‌ای توری می‌باشد و به همین دلیل نام آن را "نان پنجره‌ای" گذاشته‌اند.
در قدیم، نان پنجره‌ای در تنورهای سنتی یا در روغن داغ پخته می‌شد. امروزه نیز این نان همچنان در بسیاری از خانه‌ها و نانوایی‌های سنتی به روش‌های مختلف تهیه می‌شود، اما در کل، طعم و بافت خاص آن همچنان از ویژگی‌های اصلی‌اش باقی مانده است.
با توجه به سادگی مواد اولیه و نحوه‌ی پخت این نان، می‌توان نتیجه گرفت که نان پنجره‌ای ممکن است از دوران‌های گذشته به عنوان یک غذای محلی و اقتصادی در میان خانواده‌ها رواج یافته باشد. اما به دلیل عدم مستندات تاریخی دقیق، نمی‌توان تاریخ دقیقی برای پیدایش آن ذکر کرد.
طرز تهیه نان پنجره‌ای به طور کلی شامل این مراحل است:
آرد را با مخمر، شکر و نمک مخلوط کرده و مقداری شیر و روغن به آن اضافه می‌کنید.
خمیر را ورز می‌دهید و اجازه می‌دهید تا به مدت زمانی برای استراحت بماند.
پس از استراحت، خمیر را به شکل مستطیل یا مربع نازک باز کرده و با چاقوی تیز یا کاتر برش می‌دهید.
سپس نان‌ها را در روغن داغ می‌زنید و تا زمانی که برشته و طلایی شوند، آن‌ها را می‌پزید.
ممکن است در برخی از مناطق ایران، برای تزیین یا طعم دادن به نان پنجره‌ای از شیره خرما یا پودر قند هم استفاده شود.
طرز تهیه نان پنجره‌ای
مواد لازم:
آرد: ۳ پیمانه
شیر: ۱/۲ پیمانه
آب: ۱/۴ پیمانه
روغن مایع: ۲ قاشق غذاخوری
شکر: ۱ قاشق غذاخوری
نمک: ۱/۲ قاشق چایخوری
مخمر فوری: ۱ قاشق چایخوری
تخم‌مرغ: ۱ عدد
روغن برای سرخ کردن (روغن مایع یا کره)
پودر قند یا شکر (اختیاری برای تزیین)
طرز تهیه:
آماده‌سازی خمیر:
در یک کاسه بزرگ، شیر، آب، شکر و مخمر را مخلوط کنید. اجازه دهید مخلوط به مدت ۵ دقیقه بماند تا مخمر فعال شود.
تخم‌مرغ و روغن را به مخلوط اضافه کرده و خوب هم بزنید.
کم‌کم آرد و نمک را اضافه کرده و با دست یا چنگال مواد را هم بزنید تا یک خمیر نرم و یکنواخت به دست آید. در صورت نیاز می‌توانید مقداری آرد بیشتر اضافه کنید.
خمیر را در یک کاسه چرب‌شده قرار داده و روی آن را با یک پارچه تمیز بپوشانید. اجازه دهید خمیر برای ۱ ساعت استراحت کند تا حجم آن دو برابر شود.
شکل‌دهی به خمیر:
بعد از اینکه خمیر استراحت کرد، آن را روی سطح صاف و آردپاشی‌شده قرار دهید و به آرامی با دستان خود باز کنید تا نازک شود.
می‌توانید خمیر را به شکل مستطیل یا مربع برش دهید. سپس با یک چاقوی تیز یا کاتر به خمیر برش‌های ریز و عمودی دهید تا بعد از پخت، توری و مشبک شود.
سرخ کردن نان:
روغن را در یک ماهیتابه یا قابلمه به عمق حدود ۳ سانتیمتر بریزید و روی حرارت متوسط گرم کنید.
برش‌های خمیر را به آرامی در روغن داغ قرار دهید و هر طرف آن را تا زمانی که طلایی و برشته شود، سرخ کنید (حدود ۱ تا ۲ دقیقه برای هر طرف).
نان‌ها را با یک کفگیر از روغن بیرون آورده و روی دستمال کاغذی قرار دهید تا روغن اضافی آن جذب شود.
تزیین (اختیاری):
بعد از اینکه نان‌ها کمی سرد شدند، می‌توانید روی آن‌ها پودر قند یا شکر بپاشید.
نکات:
اگر دوست دارید نان‌ها نرم‌تر باشند، می‌توانید مقداری شیر یا ماست به خمیر اضافه کنید.
نان پنجره‌ای بیشتر به عنوان نانی شیرین یا نیمه‌شیرین سرو می‌شود، بنابراین می‌توانید از شکر یا عسل برای تزئین آن استفاده کنید.
این نان خوشمزه، ترد و کمی شیرین است و معمولاً با چای یا نوشیدنی‌های گرم سرو می‌شود. امیدوارم که از تهیه آن لذت ببرید!
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
