شرکت کوکاکولا اروپا در بلژیک اعلام کرده است که به دلیل کشف میزان بالای ماده شیمیایی کلرات در نوشیدنی‌ها ی خود، تمامی محصولات این شرکت در چندین کشور اروپایی همچون بلژیک، هلند، بریتانیا، آلمان، فرانسه و لوکزامبورگ از بازارها جمع‌آوری می‌شوند.
به گزارش خط سلامت این تصمیم پس از آن گرفته شده که مشخص گردید میزان کلرات موجود در نوشیدنی‌های کوکاکولا، اسپرایت، فانتا و سایر برندهای این شرکت به طور قابل‌توجهی بالاتر از حد مجاز است.
در حال حاضر، تمام این نوشیدنی‌های تولید شده از ماه نوامبر (آبان) به بعد از بازارها جمع‌آوری می‌شوند.
در این مطلب به بررسی کلرات و تاثیرات آن بر سلامتی انسان می‌پردازیم.
کلرات چیست؟
کلرات‌ها نمک‌های حاصل از اسید کلریک (HClO₃) هستند که معمولاً با فلزات مختلف مثل سدیم یا پتاسیم به صورت کلرات سدیم (NaClO₃) یا کلرات پتاسیم (KClO₃) ترکیب می‌شوند. این مواد در برخی فرآیندهای صنعتی و شیمیایی به طور طبیعی تولید می‌شوند و ویژگی‌هایی دارند که می‌توانند تأثیرات قابل‌توجهی بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشند.
خواص شیمیایی کلرات‌ها
حل‌شدگی در آب: کلرات‌ها معمولاً در آب حل می‌شوند و خاصیت واکنش‌دهی دارند.
غیرقابل احتراق بودن: خود کلرات‌ها قابل احتراق نیستند، اما هنگامی که با مواد قابل اشتعال ترکیب می‌شوند، ممکن است واکنش‌های انفجاری ایجاد کنند.
تشکیل ترکیب‌های خطرناک: ترکیب کلرات‌ها با موادی مانند آمونیاک یا اسید سولفوریک می‌تواند موجب تخریب سریع، آتش‌سوزی یا انفجار شود.
کاربردهای کلرات
استفاده به‌عنوان علف‌کش: کلرات‌های سدیم و پتاسیم به طور گسترده‌ای در گذشته به عنوان علف‌کش و ماده ضدعفونی‌کننده در کشاورزی استفاده می‌شدند. اما استفاده از محصولات بیوسیدی و آفت‌کش‌هایی که حاوی کلرات بودند، در اتحادیه اروپا ممنوع شده است.
محصولات ضدعفونی‌کننده: کلرات‌ها همچنین در مواد ضدعفونی‌کننده و در فرآیندهای تصفیه آب به عنوان محصول جانبی ایجاد می‌شوند. به طور خاص، در فرآیندهای کلرینه کردن آب برای ضدعفونی و کنترل طعم و بو، کلرات به عنوان محصول جانبی به وجود می‌آید.
مشکل وجود کلرات در مواد غذایی
در سال ۲۰۱۴، کلرات به طور تصادفی در مواد غذایی کشف شد، و در سال ۲۰۱۵، سازمان EFSA (سازمان ایمنی غذایی اروپا) متوجه شد که سطوح کلرات در آب آشامیدنی و مواد غذایی بسیار بالا است. این مسئله ممکن است اثرات جدی بهداشتی ایجاد کند، از جمله:
اختلال در عملکرد تیروئید: کلرات‌ها می‌توانند جذب ید توسط غده تیروئید را مهار کنند که ممکن است منجر به اختلالات تیروئیدی شود.
خطر ویژه برای نوزادان و کودکان: به‌ویژه در کودکان و نوزادان، وجود کلرات در مواد غذایی ممکن است خطرات بیشتری داشته باشد، زیرا سیستم‌های بدن آن‌ها در برابر مواد شیمیایی حساس‌تر هستند.
مسیر ورود کلرات به مواد غذایی
کلرات‌ها می‌توانند به‌عنوان محصول جانبی از فرآیندهای کلرینه کردن مواد در فرآوری مواد غذایی یا آب آشامیدنی وارد مواد غذایی شوند. این مواد ضدعفونی‌کننده به طور گسترده‌ای در تصفیه آب و فرآیندهای پاکسازی استفاده می‌شوند.
قوانین و مقررات
در اتحادیه اروپا، کلرات دیگر به‌عنوان یک آفت‌کش تایید نمی‌شود و طبق مقررات (EC) ۳۹۶/۲۰۰۵، سطح باقی‌مانده حداکثر (MRL) برای کلرات در مواد غذایی ۰.۰۱ میلی‌گرم در کیلوگرم تعیین شده است.
در صورت مشاهده سطوح کلرات بالاتر از این مقدار در مواد غذایی، برخی کشورها اقدام به بازپس‌گیری محصولات کرده‌اند.
اقدامات برای کاهش سطوح کلرات
در تاریخ ۲۳ مه ۲۰۱۷، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در یک نشست توافق کردند تا اقدامات زیر را برای کاهش سطوح کلرات در مواد غذایی اتخاذ کنند:
- تعیین سطح حداکثر کلرات در آب آشامیدنی.
- رعایت شیوه‌های بهداشت غذایی خوب برای کاهش میزان کلرات در مواد غذایی.
- حفظ MRL برای مواد غذایی مخصوص نوزادان و کودکان خردسال.
- تنظیم MRLها برای سایر مواد غذایی بر اساس داده‌های موجود در کشورهای عضو.
چرا کلرات در نوشابه کوکاکولا زیاد است؟
وجود کلرات در نوشابه‌ها، از جمله کوکاکولا، به دلیل استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های کلر در فرآیند تولید و تصفیه آب است. در این فرآیند، برای پاکسازی آب از میکروب‌ها و آلودگی‌ها از مواد شیمیایی مانند دی‌اکسید کلر استفاده می‌شود. این مواد شیمیایی ممکن است به عنوان محصولات جانبی در فرآیند تولید باقی بمانند و در برخی موارد به مقدار زیاد در نوشیدنی‌ها یا سایر مواد غذایی وارد شوند.
در حالی که استفاده از این ضدعفونی‌کننده‌ها در صنعت آب و فرآوری مواد غذایی معمول است و به طور کلی برای حفظ سلامت عمومی به کار می‌رود، اما در برخی شرایط، اگر فرآیند ضدعفونی به‌درستی انجام نشود یا در مراحل بعدی تولید، مقدار زیادی از این مواد شیمیایی باقی بماند، می‌تواند باعث ایجاد سطوح بالای کلرات در محصولات نهایی مانند نوشابه‌ها شود.
نتیجه‌گیری
وجود کلرات در مواد غذایی یک نگرانی جدی بهداشتی است، به‌ویژه برای کودکان و نوزادان. برای جلوگیری از خطرات بهداشتی ناشی از این ماده، قوانین و مقرراتی برای کنترل و کاهش میزان کلرات در آب آشامیدنی و مواد غذایی وضع شده است. به‌علاوه، توصیه می‌شود که مصرف‌کنندگان به بهداشت و ایمنی مواد غذایی توجه ویژه‌ای داشته باشند و از منابع ضدعفونی‌کننده معتبر استفاده کنند.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
