گارد گرفتن و افزایش حالت تدافعی در برابر نصیحت کردن به دلایل مختلفی می‌افتد، و درک این که چرا چنین واکنشی رخ می‌دهد و چطور می‌توان به روش‌های متفاوتی به آن برخورد کرد، می‌تواند اثربخشی نصیحت شما را افزایش دهد.
به گزارش خط سلامت در اینجا دلایلی که نصیحت می‌تواند واکنش تدافعی ایجاد کند و راهکارهایی برای جلوگیری از آن آورده شده است:
چرا نصیحت باعث واکنش تدافعی می‌شود؟
مردم معمولاً در برابر نصیحت مقاومت می‌کنند چون این امر می‌تواند تهدیدی برای خودمختاری شخصی‌شان محسوب شود. زمانی که کسی بدون درخواست نصیحت می‌دهد، ممکن است این احساس ایجاد شود که آزادی فرد برای تصمیم‌گیری تحت تأثیر قرار گرفته است. این واکنش دفاعی به نام واکنش روانی شناخته می‌شود که در آن افراد در برابر هرگونه محدودیت در آزادی انتخاب خود مقاومت می‌کنند.
احساس قضاوت شدن:
حتی زمانی که نصیحت با نیت مثبت ارائه می‌شود، ممکن است به عنوان قضاوت و انتقاد تفسیر شود. شخصی که نصیحت دریافت می‌کند، ممکن است احساس کند که به او گفته می‌شود که کارش اشتباه است، که این باعث احساس ناکافی بودن می‌شود و منجر به واکنش تدافعی می‌گردد.
احساس درک نشدن
بسیاری از افراد هنگام مشاهده مشکلات، تمایل دارند سریعاً راه‌حل یا نصیحت بدهند. این رفتار می‌تواند در شرایطی که به درستی وضعیت طرف مقابل درک نشده باشد، موجب ناراحتی او شود. این رویکرد، اگر بدون درک کامل وضعیت طرف مقابل صورت گیرد، می‌تواند باعث شود که فرد احساس کند که تنها در حال «اصلاح» است، نه اینکه با همدلی و درک با او صحبت شود.
کمبود همدلی یا شنیدن فعال:
زمانی که نصیحت بدون شنیدن کامل دیدگاه شخص ارائه می‌شود، ممکن است اینطور احساس شود که طرف مقابل در نظر گرفته نشده است. اگر شما در ابتدا به نظرات او گوش ندهید و فقط به ارائه نصیحت بپردازید، ممکن است پیام ناخودآگاهی ارسال کنید که «من بهتر از شما می‌دانم»، که این می‌تواند منجر به واکنش تدافعی شود.
چه کسانی در برابر نصیحت بیشتر لجبازی می کنند؟
افرادی که بیشتر در برابر نصیحت‌ها گارد می‌گیرند و لجبازی می‌کنند، معمولاً ویژگی‌های خاصی دارند که باعث می‌شود مقاومت بیشتری نشان دهند. در اینجا به برخی از این ویژگی‌ها و شرایط اشاره می‌کنیم:
افرادی با احساس خودمختاری بالا: افرادی که تمایل دارند احساس کنند که کنترل کامل بر زندگی خود دارند، ممکن است در برابر نصیحت‌ها مقاومت نشان دهند. این افراد تمایل دارند به دیگران اجازه ندهند تا تصمیماتشان را تحت تاثیر قرار دهند و به همین دلیل به راحتی از نصیحت‌های خارجی استقبال نمی‌کنند.
افرادی که به تغییر مقاوم هستند: بعضی افراد به طور طبیعی نسبت به تغییرات جدید و خارج از محدوده راحتی خود مقاوم هستند. این مقاومت می‌تواند ناشی از ترس از ناشناخته‌ها، نگرانی از شکست یا احساس عدم اعتماد به نفس باشد.
افرادی که احساس تهدید می‌کنند: زمانی که افراد احساس کنند که نصیحت دادن به آنها تهدیدی برای عزت نفس یا استقلالشان است، ممکن است واکنش‌های تدافعی از خود نشان دهند. به عنوان مثال، اگر نصیحت به گونه‌ای مطرح شود که به نظر برسد فرد به توانایی‌های آنها شک کرده است، این می‌تواند باعث ایجاد احساس تهدید و لجبازی شود.
افرادی که تجربه‌های منفی قبلی با نصیحت دارند: افرادی که در گذشته تجربیات ناخوشایند یا تحقیرآمیزی از نصیحت گرفتن داشته‌اند، ممکن است نسبت به نصیحت‌ها حساس و مقاوم شوند. این تجربه‌های منفی می‌تواند باعث شود که به طور خودکار در برابر هرگونه مشاوره و راهنمایی واکنش منفی نشان دهند.
افرادی با ویژگی‌های شخصیتی خاص (مثل اضطراب یا خودشیفتگی): افراد با ویژگی‌های شخصیتی خاص ممکن است نسبت به نصیحت‌ها حساس‌تر باشند. به طور مثال، افرادی که اضطراب اجتماعی دارند یا خود را از دیگران برجسته‌تر می‌بینند، ممکن است در برابر هر گونه مداخله خارجی، از جمله نصیحت، واکنش منفی نشان دهند
چه کاری باید انجام داد؟
قبل از نصیحت، اجازه بگیرید:
پیش از دادن نصیحت، از طرف مقابل بپرسید که آیا آمادگی دریافت نصیحت را دارد یا خیر. مثلاً می‌توانید بگویید: "آیا دوست دارید چند پیشنهاد در مورد چگونگی حل این مشکل بشنوید؟" این کار باعث می‌شود که فرد احساس کند که کنترل مکالمه را در دست دارد و در مقابل نصیحت مقاومتی نخواهد داشت.
مدل «پرسیدن - پیشنهاد دادن - پرسیدن» را دنبال کنید:
این روش به شما کمک می‌کند که نصیحت را به شکلی مشارکتی و محترمانه ارائه دهید:
پرسیدن: ابتدا از شخص در مورد افکار یا احساسات او نسبت به وضعیت بپرسید. به دیدگاه‌های او گوش دهید و به او فرصت دهید که نظر خود را بیان کند.
پیشنهاد دادن: پس از گوش دادن و درک وضعیت، با احترام و به‌طور غیرقضاوتی پیشنهادات خود را مطرح کنید. به او نشان دهید که این پیشنهاد تنها یکی از راه‌حل‌ها است.
پرسیدن مجدد: پس از دادن پیشنهادات، از او بپرسید که نظرش در مورد این پیشنهادات چیست و آیا فکر می‌کند که این راه‌حل‌ها به کار می‌آید یا خیر.
همدلی و شنیدن فعال را به‌کار ببرید:
قبل از دادن هرگونه نصیحت، به طور کامل به نگرانی‌های طرف مقابل گوش دهید و احساسات او را تایید کنید. مردم زمانی که احساس کنند درک می‌شوند و حمایت می‌شوند، بیشتر تمایل دارند که نصیحت‌ها را بپذیرند.
نصیحت را به صورت مثبت و مشارکتی بیان کنید:
به جای اینکه نصیحت را به عنوان یک راه‌حل قطعی مطرح کنید، آن را به‌عنوان یک پیشنهاد ارائه دهید. مثلاً به جای گفتن "باید این کار را انجام دهید"، بگویید "یکی از کارهایی که ممکن است مفید باشد، این است که..."
به خودمختاری آنها احترام بگذارید:
همیشه به یاد داشته باشید که فرد مقابل حق دارد خود تصمیم بگیرد. اگر او از نصیحت شما استفاده نکرد، به انتخاب او احترام بگذارید و دیگر فشار وارد نکنید. این کار حس استقلال او را حفظ می‌کند و احتمال واکنش تدافعی را کاهش می‌دهد.
نتیجه‌گیری
نصیحت می‌تواند باعث واکنش تدافعی شود، زمانی که تهدیدی برای خودمختاری شخص احساس شود، به‌عنوان قضاوت تفسیر شود یا بدون درک کامل وضعیت او ارائه شود. برای جلوگیری از چنین واکنشی، نصیحت دادن را با همدلی آغاز کنید، از طرف مقابل اجازه بگیرید که آیا مایل به دریافت نصیحت است و از روش‌های مشارکتی مانند «پرسیدن - پیشنهاد دادن - پرسیدن» استفاده کنید. این رویکردها باعث می‌شود که فرد احساس کند شنیده شده و به خودمختاری‌اش احترام گذاشته شده است، در نتیجه نصیحت شما به راحتی پذیرفته خواهد شد.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
